Ook in de zeventiende eeuw was het weer een onderwerp van belang. Paulus Doncker schrijft hier over heftig weer in Gouda, maar ook elders in Nederland en zelfs in Europa.
Den xvjen november, heeft men op de velue in Gelderlandt, verscheijde gesighten aen den hemel gesien, op den claeren middagh, als op verscheijde plaatse, een groot geschiedt van geschut, daar nae geveght van Ruijters, en voetcneghten, daar nae soo hoorde men verscheijde Charges van musquetten, ende eijndelijck sijnder op sommige plaatse, eenige lancien vijt de lught gevallen, tot groote verschricking vanden volcke,
Paulus Doncker - 17e eeuw
Stadsgeschiedenis p.94v
Op 16 november [1647] heeft men op de Veluwe in Gelderland verschillende taferelen aan de hemel gezien bij heldere middag, toen op verschillende plaatsen een luid geschut te horen was. Daarna zag men een gevecht van ruiters en voetknechten en hoorde men verscheidene aanvallen met musketten. Uiteindelijk zijn er op enkele plaatsen een paar lansen uit de lucht gevallen; tot grote schrik van de bevolking.
Een mooie manier om dreigend weer te omschrijven. We vonden een foto van Cees de Vreugd (op Flickr) er wel bij passen.
Jnsgelijcx is tot Dantzigh meede alsoodanigen onweder ontstaen, voornaementlijck onder de hollandse vloote, voor de stadt ten ancker leggende, alwaar een donderbuij op seeker schip vallende, heeft drij Persoonen doodt geslaegen, verscheijde Armeloos, beenloos, ende swaerlijck gewondt, oock meede al het wandt vant schip geruineert,
Paulus Doncker - 17e eeuw
Stadsgeschiedenis p.98v
Evenzo is in Dantzig ook een onweer ontstaan, vooral in de buurt van de Hollandse vloot die voor de stad voor anker lag, waarbij een donderbui zich ontlaadde boven een schip. Hierbij zijn drie personen dodelijk getroffen en verscheidene anderen hebben armen of benen verloren óf zijn zwaar gewond geraakt. Ook is het tuigage van het schip verwoest.
Mogelijk was het een vloot met fluitschepen, hier op een schilderij uit 1647. Zij werden onder meer gebruikt om door de Sont te varen, waar er relatief weinig tol voor werd gevraagd.
Anno 1667 naedien het ijs eenige weecken al vijt het waeter hadt geweest, soo heeft het op den 16en meert, wederom beginne te vriesen, soo dat eenige menschen voor der Goude op den 19 en 20en dito, over den Jssel hebben geloopen,
Paulus Doncker - 17e eeuw
Stadsgeschiedenis p.100r
In 1667 is het, nadat er al een paar weken geen ijs meer op het water lag, op 16 maart opnieuw gaan vriezen. Een paar mensen in Gouda konden daardoor op de 19e en 20e op de IJssel lopen.
Hiernaast een 18e eeuws schilderij van een ijstafereel bij een Hollandse stad aan een rivier. De onbekende schilder gebruikte als voorbeeld een schilderij van Hendrick Avercamp (1585-1634).
